Ўзбекистон, Тошкент – Batafsil.uz. Президент Шавкат Мирзиёев раислигида 28 ноябрь куни мева-сабзавот маҳсулотларини ишлаб чиқариш, қайта ишлаш ва экспорт қилишни ривожлантиришга бағишланган йиғилиш бўлиб ўтган. Муҳокаманинг асосий мавзуси - ер ресурсларидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш ва мамлакат экспорт салоҳиятини кенгайтириш истиқболлари бўлган. Бу ҳақда мухбиримиз хабар бермоқда.
Бу йил Ўзбекистон озиқ-овқат экспорти 370 миллион долларга ошиб, 2 миллиард доллардан ошган. Мамлакат ўрик, гилос, шафтоли ва дуккакли экинларни экспорт қилиш бўйича дунёда этакчи ўринни эгалламоыда. Масалан, гилос 16 мамлакатга экспорт қилинади. Қорақалпоғистон, Жиззах, Хоразм ва Сурхондарё вилоятларида экспорт ҳажми 1,6 – 2,2 баробарга ошган.
Бироқ, Қашқадарё, Навоий ва Тошкент вилоятлари каби айрим ҳудудлар йирик ер ресурсларига қарамай, ўсиш суръатлари сустлигини кўрсатмоыда. Бухоро ва Сирдарё вилоятларида экспорт пасайган.
Ушбу муаммоларни бартараф этиш учун йиғилишда муҳокама қилинган бир қатор аниқ чора-тадбирлар ва ташаббусларни амалга ошириш белгиланган.
Фермерларни қўллаб-қувватлаш
Президен 650 минг гектар ерлардан, шу жумладан далалар ва каналлар бўйлаб томорқа участкалари ва ҳудудлардан оқилона фойдаланиш зарурлигини таъкидлаган. Ушбу ерлар янги "Агроплатформа" рақамли тизимига интеграция қилинади. Маҳалла аҳолисига сифатли уруғ, ўғит ва маҳсулотларни сақлаш технологияларини танлашда ёрдам берилади.
Бундан ташқари, фермерларни қўллаб-қувватлаш учун имтиёзлар: фитосанитария сертификатларини бепул бериш, икки йилга ер солиғини бўлиб-бўлиб тўлаш ва 100 миллион сўмгача кредит олишни соддалаштириш жорий этилган. Кўчалар ва уйлар атрофида 10 миллионта узум кўччатларини экиш режалаштирилган, бу агросаноат мажмуасини ривожлантиришда муҳим қадам бўлади.
Ҳосилни қайта ишлаш ва сақлашда янги ёндашувлар
Йиғилиш доирасида шокли музлатиш технологияларини жорий этиш, 10 та агрологистика марказлари ва минглаб совутиш омборларини ташкил этиш режалари эълон қилинган. Бу ўрим-йиғимнинг энг юқори даврида далаларда қолган карам ва тарвуз каби ортиқча ҳосилни қайта ишлашга имкон беради.
Йил давомида экспортни рағбатлантириш учун халқаро бозорда талаб қилинадиган қуритилган ва музлатилган озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқариш бўйича лойиҳалар режалаштирилган.
Органик деҳқончиликни ривожлантириш
Президент 2025 йилга бориб органик ер майдонларини 10 минг гектарга, уч йил ичида эса 100 минг гектарга етказишни буюрган.
Органик далаларни яратувчи фермерлар ва деҳқонларга ерни лазер билан текислаш харажатлари қопланади. "Органик", "Глобал гап", "Ҳалол" ва "Кошер" сертификатларини субсидиялаш учун ҳам маблағ ажратилади.
Экологик масъулиятни кучайтириш
200 миллион дарахт ва бута экиш режалаштирилган "Яшил макон" лойиҳасига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Вазирликлар ва ҳокимликлар томонидан ташкил этилган боғлар сони 517 тага етказилади.
Бошқарув самарадорлигини ошириш
Президент вазирликлар, вилоятлар ва туманлар раҳбарларининг ишларини тизимли ҳисобга олиш учун электрон платформа жорий этилишини эълон қилган. Бу уларнинг фаолияти шаффофлигини ва иш ҳақи даражасининг иш самарадорлиги билан боғлиқлигини таъминлайди.
Йиғилишда таклиф этилаётган чора — тадбирларнинг жорий этилиши келгуси йилда мева-сабзавот маҳсулотлари экспортини 3,5 миллиард долларга етказиш мақсадига эришиш имконини бериши таъкидланган.
Изоҳлар мавжуд емас