Ўзбекистон, Тошкент - Batafsil.uz. Очиқ денгизни, қарама-қарши оқимларни, уфқдаги қояларни тасаввур қилинг - ва сиз деярли тўхтамасдан саккиз соат давомида сузасиз. Шавкат Мусинов учун бу ҳақиқатга айланди. У Франциядаги Корсика ва Италиядаги Сардиния ўртасидаги Бонифачо бўғозини сузиб ўтган биринчи ўзбекистонлик сифатида тарихга муҳрланди.
Расмий масофа 15 километр бўлса-да, кучли оқим ва тўлқинлар маршрутни нотекис қилган. Натижада, Шавкатнинг сўзларига кўра, у 16,7 километрни 7 соат 50 дақиқа 47 сонияда босиб ўтган. Йўлнинг ҳар бир метри ҳақиқий синовга айланган.
Шуни таъкидлаш керакки, Бонифачо бўғозини муваффақиятли забт этиш очиқ сувда сузиш оламидаги жиддий ютуқ бўлиб, спортчининг чидамлилиги ва мақсадга интилувчанлигини намойиш этади.
Batafsil.uz мухбирига берган эксклюзив интервьюсида Шавкат ушбу мураккаб сузишга қандай тайёргарлик кўргани, сувда қандай ҳис-туйғуларни бошдан кечиргани ва нима учун ўзини бундай синовдан ўтказишга қарор қилгани ҳақида сўзлаб берди.
Мақсад рағбатлантириши керак
Мусиновнинг сўзларига кўра, стартга тайёргарлик бир йил давом этган. Аммо унинг учун асосий мотивация оддий бўлган.
"Бу Бонифачо бўғозидан сузиб ўтишдек катта мақсад эди. Мақсад эса одамни эрталаб соат 5 да иссиқ ўриндан туришга ундаши керак," - дейди суҳбатдош.
Сузиш бошланган куни Ўрта ер денгизининг суви етарлича совуқ экан. Шавкат гидрокостюм унга қандай ёрдам берганини сўзлаб берди.
"Тана ва костюм орасида юпқа сув пардаси ҳосил бўлади, у менинг иссиғимдан исийди ва совуқни енгилроқ ўтказади. Лекин костюмсиз бўғоздан сузиб ўтган довюраклар ҳам бор эди. Уларга ҳатто махсус сертификат ҳам берилади," - деди спортчи.
Стартдаги қизиқарли лаҳза Шавкатнинг ёдида қолди. Сардиния соҳилида у меҳмонхона балконидан кўрган катта минора жойлашган.
"Биз Корсикага кетаётганимизда, мен бу минорани кўрдим. У тобора мендан узоқлашиб борарди ва бир пайт уни умуман кўрмай қолдим. Биз Корсикага сузиб бориб, сувга сакрадик. 10 километр сузяпмиз - минорани кўрмаяпман. 12 километр бўлди - ҳалиям кўрмаяпман. Бизни катерда икки капитан кузатиб боряпти, мен уларга: "Минорани кўряпсизларми?" - дедим. Улар: "Ҳа, кўряпмиз," дейишади. Мен кўрмаяпман. Уни тезроқ кўришни истардим - у ўзига хос маёқ эди. Кейин нега кўрмаганимни тушундим - оқим бизни бироз ўнгга суриб кетган экан," - деди Шавкат.
Шавкат Мусинов учун сузиш пайтида мўлжал бўлиб хизмат қилган қирғоқдаги минора
Дастлабки километрларда у нафас олиш ва техникага эътибор қарата бошлади. Шўр сув ва қарама-қарши тўлқинлар ҳар бир эшкакни синовга ўхшатарди.
"Шўр сув юзимга урилиб, суяк-суягимгача зирқиратарди, лекин оилам, ватаним, Ўзбекистон учун бундай кўламдаги илк сузиш эканлиги ҳақидаги ўйлар менга куч бағишларди", - деб эслайди у.
Бутун йўл давомида уни ташкилий ходимлар бўлган катер кузатиб борди, улар спортчини овқат билан: шишалардаги тез углеводлар билан таъминладилар. Овқатланиш ҳар ярим соатда бўлиб турди.
“Шунчаки олиб, очасан, бир-икки ҳўплаб, яна сузиб кетаверасан”, - деди Шавкат.
"Биз катта филни кичик бўлакларга бўлдик", - дея қўшимча қилди у масофани босиб ўтиш стратегиясини тасвирлаб.
Ёпилмаган гештальт
Мусобақада Мусинов билан бирга яна икки киши - унинг шериклари - қозоғистонлик 66 ёшли Асқар Оға ва россиялик Ринат Мустафин иштирок этди. Асқар оға ҳам ўз мамлакатидан биринчи бўлиб бундай сузишни амалга оширди. Таъкидлаш жоизки, иштирокчиларнинг ҳеч бири профессионал спортчи эмас - уларнинг барчаси ҳаваскорлар.
Шавкат Мусинов (чапда) россиялик Ринат Мустафин ва қозоғистонлик Асқар Оға билан Бонифачо бўғозидан муваффақиятли сузиб ўтгандан сўнг
"Улар билан бирга бу бўғоздан сузиб ўтиш жуда ажойиб эди. Бирдамлик ва дўстлик туйғуси ҳар бир километрда қўллаб-қувватланди," - деди спортчи.
Марра Шавкат учун жуда эмоционал ҳолат бўлди. У марра майкасини кўрсатиб, "Бу майкани фақат Бонифачо бўғозидан ҳақиқатда сузиб ўтган одам олади," деб айтди.
Шунингдек, спортчи йўналиш харитасини кўрсатиб, оқим уларни икки километрга силжитганини таъкидлади..
Фитнес трекер қайд этган спортчи маршрути ва сузиш кўрсаткичлари
Ўтишни у ўз ватани - Ўзбекистонга бағишлади.
"Нега? Чунки бу нафақат менинг, балки мамлакатнинг ҳам ғалабаси. Мен Бонифачо бўғозини сузиб ўтишга муваффақ бўлган биринчи ўзбекистонлик бўлдим. Нариги қирғоқдаги Ўзбекистон байроғи халқимизнинг куч-қудрати ва интилишларини ифодалайди", - дейди Шавкат.
Бу Бонифачодан сузиб ўтишга иккинчи уриниш эди. Мусинов ҳатто бу менинг "ёпилмаган гештальтим" деб ҳазиллашади. Ўтган йили кучли бўрон режаларни барбод қилган ва спортчи деярли бир ҳафта кутишига тўғри келган.
Темир одам
Бу сузишдан ташқари, Шавкат бой спорт тажрибасига эга, шунингдек, у ҳақиқий темир одам. Йўқ, бу сўз ўйини эмас. У Ironman масофасини тўрт марта босиб ўтган, мунтазам равишда ултрамарафон ва ултра сузиш мусобақаларида қатнашади, триатлон ва скандинавча юриш билан шуғулланади. Шунчаки шуғулланмайди, балки шу орқали эзгу ишларни амалга оширади. Масалан, ўтган йили Тошкент шаҳри бўйлаб 100 километр юриб, пиёдалар йўлакларидаги муаммоли жойларни аниқлаган.
"100 дан ортиқ муаммоли участкалар қайд этилди. Ҳа-ҳа, деярли ҳар бир километрда.
Буларнинг барчаси олдиндан тузилган йўл харитаси бўйича амалга оширилди, материаллар ҳокимликка топширилди ва ҳар бир муаммо бартараф этилди," - деб эслайди суҳбатдош.
У ҳамкасблари билан Тошкентда халқаро мактаб ташкил этиб, триатлон, югуриш, сузиш ва скандинавча юришни ўргатади. Бундан ташқари, у аллақачон "ўз олдига мақсад қўйган" катта ёшли одамларни ўқитади.
"Мактабнинг асосий мақсади - одамларни жиддий спорт ютуқларига илҳомлантириш ва ҳар ким ўз мақсадига эришиши учун тўғри техникани кўрсатишдир", - деб ҳисоблайди Шавкат.
Тўғри рағбат бериш
Келажакда Мусинов Гибралтар ва Ла-Маншни сузиб ўтишни режалаштирмоқда, у ерда масофа тахминан 30 километрни ташкил этади, бу унинг ҳозирги рекордидан деярли икки баравар кўп. Шунингдек, у Бонифачо орқали қайта сузиш учун Ўзбекистондан жамоа йиғиш истагида.
"Мен у ерда ҳар йили ўзбекистонлик спортчилар иштирок этишини жуда хоҳлардим, чунки менгача мамлакатимиздан ҳеч ким бундай марафонларда қатнашмаган," - дейди Мусинов.
Савол туғилади: наҳотки ҳар қандай одам бундай сузишда иштирок эта олса?
"Буни амалга ошириш учун ташкилотчилар - Bocce Bonifacio Swimming билан олдиндан боғланиш керак, улар бу мусобақани фақат Сардиния ҳудудида ўтказади. Айнан улар спортчилар келиши ва старт олиши мумкин бўлган санани белгилайди," - дея тушунтирди Шавкат.
Бонифачо бўғози орқали сузиб ўтиш маршрутини билдирувчи буйлар
Унинг сўзларига кўра, исталган киши олдиндан жисмоний тайёргарлик кўрган ҳолда бўғоздан сузиб ўтишда иштирок этиши мумкин.
Ўзбекистонликларнинг бундай марафонларга қизиқиши нега пастлиги ҳақида фикр юритар экан, у қисқа ва ишончли тарзда шундай деди: "Мотивация, одамларни мажбурлаб бўлмайди. Тўғри рағбат бериш керак".
Унинг фикрича, бундай рағбат бугунги кунда ҳам давлат, ҳам оила даражасида, ота-оналар мисолида шаклланмоқда.
"Менинг ҳикоям ҳам трансформация. Мен шунчаки намунали ота бўлишни ва ўғлимга ўрнак бўлишни хоҳладим", - дея қўшимча қилди у.
Унинг ўғли ҳам сузиш билан шуғулланиб, Чорвоқдан бемалол сузиб ўтади.
"У менга: "Мен ҳам хоҳлайман," дейди ва мен буни қўллаб-қувватлайман", - дейди суҳбатдош.
Унинг сўзларига кўра, бугунги кунда Ўзбекистонда кўплаб спорт тадбирлари, жумладан, Самарқанд ва Бухорода халқаро стартлар ўтказилмоқда. У келгусида халқаро марафонлар ва сузиш мусобақаларида кўпроқ ўзбекистонликлар иштирок этишига, спорт эса мамлакатимиз маданиятининг бир қисмига айланишига умид билдирди.
Суратлар Шавкат Мусинов архивидан олинган
Изоҳлар мавжуд емас