Ўзбекистон, Тошкент - Batafsil.uz. Олмалиқ кон-металлургия комбинатида 3-мис бойитиш фабрикасини қуриш бўйича мамлакатимиз тарихидаги энг йирик лойиҳани амалга ошириш якунланмоқда. Биринчи линия ишга туширилган бўлиб, йилига 60 миллион тонна рудани қайта ишлаш қувватига эга корхонани 2026 йилнинг биринчи чорагида тўлиқ ишга тушириш режалаштирилган.
Куни кеча комбинатга пресс-тур уюштирилиб, марказий ва ҳудудий ОАВ вакиллари янги объектнинг қурилиш жараёни ва технологик имкониятлари билан яқиндан танишди.
Лойиҳа илғор технологиялар ва юқори сифат стандартларини қўллаган ҳолда амалга оширилмоқда. 196 гектар майдонни эгаллаган қурилиш ишларида 23 мингдан зиёд қурувчи ва мингдан ортиқ техника иштирок этган. Объектни барпо этиш учун 788 минг куб метр бетон, 69 минг тонна асбоб-ускуна ва 1 миллион метрдан ортиқ электр кабеллари ишлатилган.
Корхонада таъкидланганидек, 3-МБФ нафақат Ўзбекистонда, балки бутун Марказий Осиёда мисни қайта ишлаш бўйича энг йирик корхонага айланади. Корхона тўлиқ қувватга чиққач, йилига 900 минг тоннага яқин мис концентрати ишлаб чиқарилади.
Янги мажмуанинг асосий хусусиятларидан бири рақамли ечимлар ва сунъий интеллект элементларига асосланган тўлиқ автоматлаштирилган бошқарув тизимини жорий этишдир. У бутун технологик циклни - рудани ташиш ва майдалашдан тортиб, бойитиш ва чиқиндиларни олиб чиқиб кетишгача бўлган жараёнларни қамраб олади.
"Марказий диспетчерлик пунктида реал вақт режимида ишлаб чиқаришнинг барча параметрлари - энергия сарфи, руданинг сарфи, сув таъминоти, двигатель подшипникларининг ҳарорати ва бошқа кўрсаткичлар акс эттирилади. Бундай назорат даражаси хавфларни минималлаштириш ва корхона фаолияти самарадорлигини ошириш имконини беради," - деди фабрика бош муҳандиси Исмоилхон Ваҳобов.
Пресс-тур давомида мутахассислар журналистларга 320 минг тонна сиғимга эга йирик майдаланган руда омборига рудани қабул қилиш жараёнини намойиш қилишди. Бу ерга биринчи босқичдан - соатига 6,5 минг тонна унумдорликка эга бўлган учта майдалаш-юклаш узелларида 30-35 сантиметрли фракциягача йирик майдалашдан ўтган кон массаси келиб тушади.
Янги мажмуада жаҳоннинг етакчи ишлаб чиқарувчилари ускуналаридан фойдаланилмоқда. Хусусан, HPGR майдалагичларини қўллаш энергия сарфини 30% гача камайтириш ва иш унумдорлигини ошириш имконини беради. Ишлаб чиқариш занжири "ақлли завод" тамойиллари асосида қурилган бўлиб, 3-МБФ минтақадаги энг технологик фабрикалардан бири ҳисобланади.
Бугунги кунда корхонада "Ёшлик 1" конидан қазиб олинган 1,3 миллион тонна рудадан 17 минг тоннадан ортиқ мис концентрати ишлаб чиқарилди.
3-МБФ ни эксплуатация қилишда экологик хавфсизликка ҳам алоҳида эътибор берилади. Объект ҳудудида чанг чиқиндиларини камайтириш учун суғориш ва чанг бостириш тизимлари жорий этилган, ишлаб чиқариш сувларини қуритиш ва тозалаш қурилмалари фаолият юритмоқда, рудани сақлаш ва ташиш ҳудуди тўсиқ ва зичловчи конструкциялардан фойдаланган ҳолда ташкил этилган.
"Ҳозирда туташ ҳудудларда рекультивация ва кўкаламзорлаштириш ишлари жадал олиб борилмоқда. Чангни камайтириш ва ландшафтни тиклаш учун аллақачон миллиондан ортиқ кўчат экдик. Экологик кўрсаткичларни мунтазам равишда кузатиб борамиз ва ишга тушириш-созлаш ва доимий ишлар пайтида чиқиндилар ва ташламалар бўйича барча меъёрларга қатъий риоя қиламиз", - деди мис-молибден концентратини саралаш ва филтрлаш цехи бошлиғи Умиджон Аюпов.
3-МБФ нафақат Ўзбекистон "мис кластери"нинг муҳим элементи, балки миллий саноатни ривожлантириш, экспорт салоҳиятини ошириш ва мамлакатнинг глобал тоғ-кон харитасидаги ўрнини мустаҳкамлашга салмоқли ҳисса қўшади.
Ҳамкорлик материали
Изоҳлар мавжуд емас